
ALMANYA’DA yaşanan et fiyatlarındaki artış, fast-food sektörünü de etkisi altına aldı. Özellikle döner ve hamburger gibi popüler yiyeceklerin fiyatlarında son üç yılda ciddi bir artış gözlemleniyor. Uzmanlar, döner fiyatlarının yakın gelecekte 10 Euro sınırını aşabileceği konusunda uyarıyor.
ET FİYATLARINDAKİ ARTIŞIN NEDENİ
Aşağı Saksonya Tarım Odası’nın verilerine göre, sığır ve dana eti üretici fiyatları bu yıl yaklaşık yüzde 15-20 oranında arttı. Piyasa uzmanı Albert Hortmann-Scholten, „Bu gerçekten çılgınca bir durum“ diyor. Sığır yetiştiriciliğindeki işletme kapanmaları ve mavi dil hastalığı gibi faktörler, et arzını önemli ölçüde azalttı.
Münih’teki birçok dönerci, dana etli döneri menülerden çıkarmak zorunda kaldı. Bir dönerci işletmecisi, „Çok pahalı, 10 Euro talep etmem gerekiyor, kimse bunu ödemez“ diyerek ismini vermek istemedi. Bu nedenle birçok işletme sadece tavuk ve hindi eti kullanmaya başladı.
DÖNER FİYATLARINDAKİ ARTIŞ
Baden-Württemberg’deki Döner Üreticileri Birliği sözcüsü Erdogan Koc, „Uzmanlar, döner fiyatlarının yakın gelecekte 10 Euro sınırını aşabileceğini öngörüyor“ diyor. Fiyat artışlarının nedeni sadece et değil, enerji ve diğer hammaddelerdeki maliyet artışları da etkili oluyor. Ancak et, maliyetlerin önemli bir kısmını oluşturuyor.
McDonald’s gibi büyük fast-food zincirleri de fiyat artışlarından nasibini alıyor. Örneğin, McDonald’s’ta cheeseburger fiyatı 2022 başında 1,29 Euro iken, geçen yıl 1,99 Euro’ya, şimdi ise 2,29 Euro’ya yükseldi. Bu, üç yılda neredeyse yüzde 80’lik bir artış anlamına geliyor.
Almanya’da tarım sektöründe yaşanan yapısal değişiklikler, tüketicilerin cebini doğrudan etkiliyor. 2014 yılında 12,7 milyon olan sığır sayısı, 2024’te 10,5 milyona düştü. Bu, yaklaşık yüzde 17’lik bir azalma anlamına geliyor. Uzmanlar birçok çiftçinin sığır yetiştiriciliğini bırakmasının arkasında zorlu ekonomik koşullar, hayvan refahı sorunları ve işgücü eksikliği gibi faktörler olduğunu belirtiyor.
İKLİM POLİTİKALARININ ETKİSİ
Tarım sektöründeki bürokratik engeller de çiftçiler için büyük bir sorun teşkil ediyor. Örneğin, her sığırın iki kulak küpesi olması gerekiyor ve bu küpelerden biri kaybolduğunda yenilenmesi gerekiyor. Aksi takdirde, tarım ofisleri tarafından yapılan denetimlerde cezalar uygulanabiliyor.
Döner Üreticileri Birliği, AB’nin iklim koruma politikalarının da et fiyatlarındaki artışta etkili olduğunu savunuyor. CO2 emisyonlarını azaltma politikaları Almanya’nın yanı sıra Hollanda, Belçika, Fransa ve Polonya gibi önemli et üreticisi ülkelerde de hayvancılık sektöründe büyük değişikliklere neden oldu. Bu durum et arzının azalmasına ve fiyatların yükselmesine yol açıyor.
Hem iklim koruma hem de hayvan refahı gibi konular, maliyetlerin artmasına neden oluyor. Bu da tüketicilere yansıyor. Uzmanlar bu trendin devam etmesi halinde döner ve benzeri ürünlerin fiyatlarının daha da artabileceği konusunda uyarıyor.
Fotoğraf : pexel.com